Prompt là gì? Hướng dẫn cách viết prompt hiệu quả

Prompt là gì?

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển nhanh chóng như hiện nay, các bạn hẳn đã nghe rất nhiều về từ "prompt". Giải thích ngắn gọn thì prompt là một đầu vào dạng văn bản, hình ảnh, hoặc âm thanh mà người dùng cung cấp cho một mô hình AI để kích hoạt và hướng dẫn mô hình phản hồi theo cách mong muốn. Prompt có thể coi như một câu hỏi hoặc yêu cầu mà bạn đặt ra cho AI, và nó đóng vai trò quan trọng trong việc định hình kết quả đầu ra mà mô hình sẽ tạo ra.

Tóm lại, prompt là công cụ điều khiển cơ bản để "nói chuyện" với các mô hình AI, và một phần không thể thiếu trong bất kỳ ứng dụng AI nào, từ trợ lý ảo đến xe tự lái. Để tối ưu hóa hiệu quả của các mô hình AI, việc thiết kế và sử dụng prompt một cách khéo léo là điều cần thiết.

Nguyên tắc cơ bản khi viết prompt

1. Rõ ràng và chính xác: Đảm bảo prompt của bạn mô tả cụ thể nhiệm vụ cần thực hiện, tránh ngôn từ mơ hồ có thể gây hiểu nhầm.
2. Ngắn gọn nhưng đầy đủ: Prompt phải đủ ngắn để không rườm rà nhưng vẫn chứa đủ thông tin cần thiết để mô hình có thể hiểu và phản hồi chính xác.
3. Tập trung vào mục đích: Định hình prompt dựa trên mục đích cuối cùng mà bạn mong muốn từ phản hồi của mô hình.
4. Thử nghiệm và tinh chỉnh: Không ngừng thử nghiệm và điều chỉnh prompt dựa trên kết quả để tìm ra cách viết tối ưu nhất.

Các kỹ thuật cải thiện prompt

1. Hướng dẫn cụ thể (Instructions): Điều này bao gồm việc đưa ra các chỉ dẫn rõ ràng về nhiệm vụ mà mô hình cần thực hiện. Một prompt tốt cần mô tả chi tiết cách mà mô hình nên thể hiện phản hồi. 
   • Ví dụ: Khi yêu cầu một mô hình AI tóm tắt một bài báo, thay vì nói "tóm tắt bài báo," bạn có thể cụ thể hóa như sau: "Hãy tóm tắt bài báo về thay đổi khí hậu này, nhấn mạnh vào các nguyên nhân, hậu quả và các giải pháp được đề xuất."
2. Bối cảnh (Context): Cung cấp thông tin bên ngoài để hướng dẫn mô hình, giúp nó hiểu và xử lý thông tin một cách chính xác hơn.
   • Ví dụ: Khi yêu cầu mô hình tạo ra một danh sách các món ăn lành mạnh, cung cấp bối cảnh như: "Tạo danh sách các món ăn lành mạnh cho người mắc bệnh tiểu đường, bao gồm các món có chỉ số đường huyết thấp và giàu chất xơ."
3. Dữ liệu đầu vào (Input data): Là thông tin cụ thể mà người dùng mong muốn nhận phản hồi. Chất lượng và tính chính xác của dữ liệu đầu vào quyết định phần lớn chất lượng của đầu ra.
   • Ví dụ: Để nhận đánh giá phân tích về một sự kiện thể thao, cung cấp dữ liệu đầu vào rõ ràng như: "Phân tích hiệu suất của đội bóng trong trận đấu với đội Y ngày hôm qua, sử dụng dữ liệu về số bàn thắng, tỷ lệ sở hữu bóng và số pha cản phá thành công."
4. Chỉ báo đầu ra (Output indicator): Xác định loại hình đầu ra mà người dùng mong đợi, điều này có thể giúp tạo ra một prompt tốt hơn và phản hồi chất lượng cao hơn từ mô hình. 
   • Ví dụ: Khi yêu cầu một báo cáo từ mô hình AI, xác định rõ định dạng đầu ra mong muốn, ví dụ: "Hãy tạo một báo cáo PDF về tình hình thị trường bất động sản trong quý 2, bao gồm các biểu đồ về giá cả và xu hướng đầu tư."

Dùng Negative prompt để tránh các kết quả không mong muốn

Negative Prompting là kỹ thuật mà bạn chỉ rõ những gì mô hình không nên bao gồm trong phản hồi của mình. Điều này giúp loại bỏ nội dung không mong muốn, giữ cho mô hình tập trung vào chủ đề cần thiết, và làm cho thông tin đầu ra dễ hiểu hơn.

Lợi ích của Negative Prompting:

• Tránh nội dung không mong muốn: Rõ ràng nói ra những gì không nên bao gồm, giảm thiểu khả năng mô hình tạo ra nội dung không liên quan hoặc không phù hợp.
• Duy trì tập trung: Giúp mô hình giữ tập trung vào chủ đề và không đi lạc vào những khu vực không liên quan hoặc không cần thiết.
• Tăng cường sự rõ ràng: Ngăn chặn việc sử dụng thuật ngữ phức tạp hoặc dữ liệu chi tiết, làm cho đầu ra dễ hiểu và dễ tiếp cận hơn.

• Tình huống: Bạn đang yêu cầu một mô hình AI viết bài về cách chăm sóc cây trong nhà.
• Prompt thông thường: "Viết bài về cách chăm sóc cây trong nhà."
• Enhanced Prompt: "Viết bài về cách chăm sóc cây trong nhà, bao gồm tưới nước và ánh sáng cần thiết."
• Negative Prompting: "Viết bài về cách chăm sóc cây trong nhà, bao gồm tưới nước và ánh sáng cần thiết. Đừng bao gồm thông tin về cách trồng cây ngoài trời hoặc các loại phân bón hóa học."